Ter kennisgeving. Interessant maar vooral ook opvallend.
Predikant uit ambt na moeite met leer
ENKHUIZEN - De vrijgemaakt-gereformeerde evangelisatiepredikant ds. Ton de Ruiter uit Enkhuizen is op eigen verzoek ontheven uit het ambt van predikant. Hij heeft moeite met de gereformeerde rechtvaardigingsleer.
De ontheffingsaanvraag van de predikant van de samenwerkingsgemeente van christelijk- en vrijgemaakt-gereformeerden is vorige week in een besloten zitting behandeld en toegekend door de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) in de regio Alkmaar-Haarlem.
Volgens De Ruiter gaan de gemeente en hij zonder ruzie of gebakkelei uit elkaar, maar ligt er wel een fundamenteel verschil van inzicht. Omdat hij als predikant zijn handtekening onder de gereformeerde belijdenissen heeft gezet, maar daar nu niet langer mee instemt, heeft hij zelf ontheffing gevraagd.
De Ruiter is betrokken geweest bij de heiligingsbeweging van Aad Kamsteeg. Hij zegt al jaren geboeid te zijn door de ,,tweedeling rechtvaardiging en heiliging'', waarin de gereformeerde traditie volgens hem een accent op het eerste legt en hij zelf al lange tijd een accent op het tweede. ,,Het gaat God om heiliging. De rechtvaardiging beschouwde ik als de opstap.'' Maar na een recent studieverlof zegt hij ontdekt te hebben dat de rechtvaardingsleer niet Bijbels is.
De gereformeerde leer van de rechtvaardiging stelt dat Jezus stierf voor de zonden van de mensen en dat zijn lijden en sterven een betaling van schuld en straf is aan God. Deze verzoening opent voor mensen weer de weg naar God.
De Ruiter: ,,Kernvraag voor mij is: Kan God alleen maar vergeven als er plaatsvervangend betaald wordt? Dat raakt de vraag wat deed Jezus op Golgota voor mij?'' Het argument dat met Jezus' offer aan Gods gerechtigheid wordt voldaan, zoals de Heidelbergse Catechismus het verwoordt, zegt de predikant nergens in de Bijbel terug te lezen. En: ,,Wordt Gods genade minder als hij vergeeft 'om niet'? Ik denk het niet. Kijk naar de gelijkenissen van de rechtvaardige koning of van de verloren zoon. De koning scheldt een schuld kwijt, de vader sluit zijn verloren zoon in de armen, nergens lees ik dat er nog betaald moet worden.'' Zelf komt hij tot de slotsom dat Jezus op Golgota geen verzoening bracht door betaling, maar door de definitieve overwinning op satan, zonde en dood. Deze overwinning wil Hij vervolgens in de harten van mensen planten door de Heilige Geest. ,,Dat is wedergeboorte. Dat is 'Jezus in mij', een onderbelicht thema in de gereformeerde leer.'' Dat God Jezus opdroeg de weg naar Golgota te gaan, was geen noodzaak om de menselijke schuld in te lossen, maar de uiterste beproeving, zegt De Ruiter.
De Ruiter zegt veel geestelijke lauwheid onder gereformeerden te zien omdat de nadruk op de leer van de rechtvaardiging christenen 'gearriveerd' maakt. ,,Velen geloven, en dat is het. Maar waar blijft de verandering, waar is de kracht van de wedergeboorte, waar blijft de radicaliteit die Jezus van zijn volgelingen vraagt? De worsteling met deze vragen zette hem op het spoor van zijn 'verzoening door wedergeboorte-theologie'. Hij gelooft nu dat de overwinning is behaald, maar dat de mens die moet aanvaarden en God dat God dat mogelijk maakt.
De Ruiter overweegt als kerklid een bezwaarschrift tegen de belijdenis in te dienen bij zijn kerkenraad. Daarin wil hij aantonen dat de gereformeerde rechtvaardigingsleer niet Bijbels onderbouwd is en dat de belijdenis op onderdelen moet worden aangepast.
Moeite
In een reactie zegt Peter de Lange, kerkenraadsvoorzitter van de samenwerkingsgemeente in Enkhuizen, dat er in de raad heel veel moeite bestaat met De Ruiters nieuwe opvattingen. ,,De leer van de verzoening is het hart van het evangelie en biedt troost aan veel mensen.''
De Lange wijst verder op bijvoorbeeld de situatie in het Oude Testament, waar het verzoenen van schuld door offeren een rode draad is die heenwijst naar Jezus. Deze schuldbetaling schetst hij als een Bijbelse lijn.
De gemeente in Enkhuizen is via een gemeenteavond deze week uitgebreid geïnformeerd over de gevolgde procedure en de gevolgen van het ontheffingsbesluit van De Ruiter. Daarnaast is de gemeente summier op de hoogte gebracht van de reactie van de kerkenraad op De Ruiters opvattingen. Sommigen wilden graag een brede dialoog met de oud-predikant aangaan, maar daar is de kerkenraad niet voor. ,,Vanuit onze herderlijke zorg willen we De Ruiter niet een podium geven zijn mening uit te dragen'', zegt De Lange.
Volgens ds. H. van Veen uit Broek op Langedijk, voorzitter van de vorige week gehouden classisvergadering, waren de afgevaardigden unaniem van mening dat De Ruiter met zijn opvattingen niet langer predikant in de vrijgemaakt-gereformeerde kerken kon zijn. ,,Het kruisoffer van Christus als plaatsvervangend lijden voor onze schuld is het hart van de christelijke leer.'' Vanuit de classis was er ook waardering voor de terechte aandacht die De Ruiter jarenlang vroeg voor de heiliging, aldus Van Veen. ,,Tegelijk riep dat in zijn eigen gemeente ook wel vragen op. Sommige gemeenteleden ervoeren een sterke eenzijdigheid, er dreigde wetticisme.''
De classis zag geen aanleiding De Ruiter als predikant te schorsen en af te zetten, omdat hij dwaalleer zou aanhangen. Van Veen: ,,Hij heeft dit zo niet in de gemeente geleerd. En hij is open en eerlijk geweest over zijn verandering in opvattingen, waardoor hij zelf ook inzag dat hij zo niet verder kon.''
Bron: http://www.nd.nl/artikelen/2008/novembe ... e-met-leer
Interessant. "Er is betaald" is een gereformeerde mantra die de gearriveerdheid mooi weergeeft. Wel een typisch gevalletje van (gereformeerd) wetticisme overigens dat deze mensen niet meer bij elkaar in de kerk kunnen zitten omdat er opvattingen zijn die niet met elkaar stroken, terwijl ze toch het dienen van dezelfde God nastreven. Zijn de belijdenisgeschriften werkelijk zo belangrijk? Of drijven ze juist mensen uit elkaar die hetzelfde grote doel voor ogen hebben?
Die reactie van de Lange! Interessante kwestie ook.
Waar komt dit artikel vandaan? En ter kennisgeving: ik vind cursieve tekst niet aangenaam lezen.
Ja echt een treurige opmerking over 'de herderlijke zorg' van de kerkraad. Verder een goede vraag, Warnings:1. Ik vraag me ook al een tijdje af of de belijdenisgeschriften niet meer uitééndrijven dan dat ze constructief zijn.
@ Steendam: pagina 2 van het ND.
Is wel een interresant artikel zeg. Ik denk dat ds de Ruiter wel een punt heeft.
Interessante discussie, hoor 'em de laatste tijd vaker binnen de vrijgemaakte kerk gevoerd worden. En met name over de eigen wil en ruimte voor de Geest bij het aannemen en kiezen van en voor Jezus' offer, binnen de rechtvaardigingsleer.
Het is natuurlijk al een eeuwenoude discussie en binnen bijv. de vervloekte anabaptistische stromingen geen issue meer, maar haast een drijfveer. Er is betaald en nu kan de gelovige vanuit die wetenschap gaan leven. Niks elke dag vergeving vragen om zonden. Leef vanuit de gedachte dat je gered bent. Wees God daar dankbaar voor. Het heeft hier namelijk wel degelijk mee te maken. Met de dood aan het kruis van Jezus, overwon hij de satan en de dood. Nu kan het 'leven in Christus' pas echt beginnen en kan men daadwerkelijk wedergeboren leven.
Amice Fop Schipper zei het jaren geleden al :wink:
Maar de Ruiter zegt ook dat het offer van Jezus eigenlijk helemaal niet dient om aan Gods gerechtigheid te voldoen. Maar dat het alleen gaat om de overwinning op de zonde en de dood. Ik moet dan direct denken aan het offeren in het oude testament. Er moest bloed vloeien vanwege de ongerechtigheid van de mensen. Maar na het het offer van Jezus was dit nooit meer nodig omdat de schuld nu voorgoed betaald was. Ik vraag me af waarom de Ruiter niet gewoon de rechtvaardiging en de heiliging beide aan het offer van Jezus koppelt. Vervolgens kan hij dan betogen dat er meer accent moet komen te liggen op heiliging (waar ik het helemaal mee eens ben). En dat gereformeerden teveel blijven hangen in de rechtvaardiging.
Mooi dat je reageert Ernst.
Waar het natuurlijk om gaat is dat die belijdenisgeschriften niet altijd betrouwbaar hoeven te zijn. Christenen zien de bijbel als Gods onfeilbaar Woord, maar de belijdenisgeschriften zeer zeker niet. Deze laatste zijn feilbaar en mogen dus zeker aan kritiek onderworpen worden. Natuurlijk is het zo dat een ideologie of religie richtlijnen nodig heeft om concreet toe te passen en het is ook goed om mensen te helpen en op te bouwen in het geloof ( de onderliggende gedachte van de belijdenisgeschriften), maar juist omdat die geschriften zo menselijk zijn, moet het ook makkelijker zijn om evt. onwaarheden eruit te filteren. Niets is zo onzeker als de gedachtenspinsels van de mens. Daarnaast is het natuurlijk helemaal niet de bedoeling om zo vast te zitten aan de belijdenis dat iedere dissident weggefilterd moet worden.
Waar het in dezen werkelijk om gaat is of het plausibel (of sterker: waar) is wat Ton de Ruijter aan wil tonen. Is Jezus gestorven als betaling of als overwinning? Gaf God zijn eigen Zoon Jezus als een betaling voor de menselijke zonden of gaf God zijn eigen Zoon Jezus vanuit de eeuwige liefde om de dood en satan te overwinnen? Of beide, zoals veel gereformeerden beweren.
Ok, dan ga ik straks op de vraag over Jezus in. Ik wil nog even wat kwijt over de belijdenisgeschriften. Ik denk dat het probleem er in zit in hoe mensen die dingen hanteren. Ik heb ergens een interessante overweging gehoord. De manier waarop nu de belijdenisgeschriften gezien worden, als de afbakening en regels van geloof is eigenlijk een modernistische gedachte. Die insteek hoort er niet bij.
Daarnaast vind ik het een te simpele en relativistiche opvatting om te zeggen, mensen zijn zondig, dus weg met alles wat ze doen. Dan zeg je zonder meer, dat de Heilige Geest niet door mensen heeft gewerkt sinds het nieuwe testament. Dus ja, er zijn wel degelijk dingen overgebleven van belang. Punt is dat die de Bijbel volgen. En dat doen de belijdenisgeschriften. Wat betreft verkeerde opvattingen in de belijdenisformulieren, dat is wel mooi aan de gereformeerde traditie. In de afgelopen eeuwen is dat ding wel degelijk op kleinere zaken aangepast. Daarnaast wil je niet half weten hoeveel studie ernaar is verricht. Een reden die ik me kan voorstellen dat men er toch vanaf wil is dat men geen gezag van anderen meer accepteerd. Het moet allemaal kloppen met je eigen opvattingen van de Bijbel. Als ik toevallig geen teksten herinner over uitverkiezing, dan zijn die er ook niet. Dat soort opvattingen. Die ik overigens in de praktijk vaak genoeg tegen kom. Dan ken ik toevallig wel wat teksten, maar juist daarin is het belangrijk om niet maar wat te zwabberen.
Overigens denk ik wel dat we niet persé meer de Heidelberger hoeven te lezen in zijn oude formulering bij alle middagpreken. Wegdoen zonder goede reden behalve een of andere relativistisch filosofische, nee ga ik niet mee akkoord.
Terug over het discussieonderwerp. Deze dominee is eigenlijk Rooms katholiek in opvattingen geworden lijkt het, alleen heeft hij geen roomse traditie. Wat betreft of het waar is, er zijn meerdere teksten hierop van toepassing. Deze bijvoorbeeld uit Romeinen 4:
6 Zo prijst ook David de mens gelukkig die door God rechtvaardig wordt verklaard zonder dat hij enige verdienste heeft: 7 ‘Gelukkig is de mens wiens onrecht is vergeven, wiens zonden zijn bedekt; 8 gelukkig is de mens wiens zonden de Heer niet telt.’
Volgens mij gaat deze waarde dominee voorbij aan de realiteit. Feit is dat iedereen tekort schiet, zelfs David die een man naar Gods hart word genoemd.
Levensheiliging is in mijn ervaring een gevolg van tot op zekere hoogte begrijpen en vertrouwen van wat Jezus heeft gedaan aan het kruis. Die genade geeft de kracht om te veranderen om te volharden. Eigenlijk zegt de Ruiter dus dat we door Jezus een vrije wil krijgen om Hem te volgen? Nou, lekker dan. Waarom zou ik dan nog christen zijn, die boodschap is al in elke religie...
Dit is denk ik te kort, maar ik ben benieuwd wat je ervan denkt... Ik heb wel het idee dat het enorm lastig word om een hele zooi teksten uit te leggen wanneer je zijn opvattingen volgt.
Ander voorbeeld van tekst die daar niet in past m.i. :
Psalm 51
16 U bent de God die mij redt,
bevrijd mij, God, van de dreigende dood,
en ik zal juichen om uw gerechtigheid.
17 Ontsluit mijn lippen, Heer,
en mijn mond zal uw lof verkondigen.
18 U wilt van mij geen offerdieren,
in brandoffers schept u geen behagen.
19 Het offer voor God is een gebroken geest;
een gebroken en verbrijzeld hart
zult u, God, niet verachten.
20 Wees Sion welgezind en schenk het voorspoed,
bouw de muren van Jeruzalem weer op.
21 Dan zult u de juiste offers aanvaarden,
offers in hun geheel verbrand,
dan legt men stieren op uw altaar.
Nog heel kort over de belijdenisgeschriften;
Dit zegt dus niemand. Niemand heeft het erover om alles af te schaffen. Het ging erover kritisch te kijken. Juist omdat er door mensen studie naar gedaan is mag je van anderen verwachten dat zij hiernaar ook studie doen en op een andere visie uitkomen. Als je kijkt naar in hoeverre de belijdenis daadwerkelijk op grote punten (daar gaat het natuurlijk om) is aangepast, dan kun je daar niet zoveel voorbeelden van geven, want die zijn er eenvoudigweg niet. De belijdenisgeschriften zijn heel handig en zinvol, alleen is het gevaarlijk om er te veel aan te hangen.
In tegenstelling tot jou, zou ik de Ruijter juist willen plaatsen in de anabaptistische traditie. Misschien is het beter gezegd als ik zeg dat de Ruijter een kind van zijn tijd is. Zijn opvatting is namelijk populair aan het worden in diverse kerkelijke kringen. Hoewel het al veel langer een opvatting is die binnen de doperse kerk leeft.
De voorbeelden die jij geeft, teksten uit het oude testament, zijn denk ik typerend voor het feit dat er een verschil zit tussen het oude en nieuwe testament. Fop schreef het hierboven ook al. In het oude testament moet men verantwoording afleggen aan God en kan men met God in het reine komen dmv offers. In het nieuwe testament is Jezus het grote offer en komt de mens in het reine met God door de kruisdood. Dit offer was de overwinning op de dood. Met deze overwinning is de prikkel van de dood weggenomen. Het is geen gevaar meer. Vanuit die overwinning kan de christen gaan leven. Dus niet langer vanuit het besef dat jij een zondig mens bent die constant nieuwe vergeving nodig heeft, maar meer vanuit het idee dat Jezus de dood heeft overwonnen en van daaruit je mag gaan leven. Er zijn diverse mensen die deze theorie aanhangen en daadwerkelijk het idee hebben in zo'n heiliging te kunnen leven dat zondeloos leven haalbaar is.
Ik vind het heel bijzonder dat een predikant bereid is om zijn positie op te geven. Ik denk dan ook dat het een fundamenteel punt is en niet een kwestie van accent. De Bijbel kent de tweedeling rechtvaardiging-heiliging niet. Ik ben blij dat ds De Ruiter daar vanaf stapt. Je bent een rechtvaardige of niet. Wie een fundamentele kritiek op het westerse christendom wil lezen, kan hier terecht:
Ik denk dat een deel van ds De Ruiters punten hier in terug te vinden is.
Ik ben die link aan het doorlezen. Dit viel me met name op:
Yet today gaping cracks are appearing all along the walls of the classical systems of theological thought. To begin with, advances in biblical science through the application of the historical-critical method have repeatedly shown that the arguments often used to establish systematic theology are untenable. More seriously, the liberating gospel calls all these closed systems into question. They have become as obsolete as Newton's ideas about a wholly explicable mechanistic universe.
Best typisch. Iedereen moet tolerant zijn in onze maatschappij. Wat zien we gebeuren, we grijpen alles aan wat dat kan regelen. De boodschap aanpassen aan wat je zelf wilt.
De resultaten die hier beschreven zijn worden gebaseerd op het historisch-kritische bestuderen van de Bijbel. Oftewel men gaat er niet vanuit dat het Gods woord is.
Sla anders 2 Timoteus eens open. Dit is de laatste brief die Paulus schreef voordat hij werd onthoofd in Rome (volgens de overlevering). Ik zal een paar citaten geven, lees de tekst vooral in zijn geheel:
2: 19 Maar het fundament dat God gelegd heeft, ligt onwrikbaar vast en draagt het opschrift: ‘De Heer weet wie hem toebehoren’ en ‘Laat ieder die de naam van de Heer noemt, onrecht uit de weg gaan’.
3: 1 Weet dat de laatste dagen zwaar zullen zijn. 2 De mensen zullen egoïstisch zijn, geldzuchtig, zelfingenomen en arrogant. Ze zullen God lasteren, geen ontzag tonen voor hun ouders, ondankbaar zijn en niets heilig achten. 3 Ze zullen harteloos zijn, onverzoenlijk, lasterziek, onbeheerst en wreed. Ze zullen het goede haten 4 en onbetrouwbaar, roekeloos en verblind zijn. Het genot zullen ze meer liefhebben dan God, 5 ze zullen de schijn van vroomheid ophouden, maar de kracht ervan miskennen. Keer je af van zulke mensen.
13 Slechte mensen en oplichters zullen van kwaad tot erger vervallen; het zijn bedriegers die zelf bedrogen worden. 14 Maar jij, blijf bij alles wat je geleerd hebt en met overtuiging hebt aangenomen. Je weet wie je leraren waren 15 en bent van kindsbeen af vertrouwd met de heilige geschriften die je wijsheid kunnen geven, zodat je wordt gered door het geloof in Christus Jezus. 16 Elke schrifttekst is door God geïnspireerd en kan gebruikt worden om onderricht te geven, om dwalingen en fouten te weerleggen, en om op te voeden tot een deugdzaam leven, 17 zodat een dienaar van God voor zijn taak berekend is en voor elk goed doel volledig is toegerust.
Om terug te komen op die site, ze constateren dat het christendom heeft gefaald de afgelopen eeuwen (iets dat de Bijbel zelf al zegt). Om dat op te lossen moeten we zelf aan de slag gaan. Mensen moeten zelf verantwoordelijkheid nemen. Plan van aanpak, we passen de Bijbelse boodschap aan zodat men wel 'heilig' moet leven. Want dat is dan het doel van geloven, niet zozeer het vertrouwen op wat Christus heeft gedaan. Dat geloof zorgt volgens de theorie wel voor tolerantie en allemaal moois.
Een opvallend detail. Wanneer Jezus aan het kruis hangt zegt hij Tételestai, wat betekend het is volbracht. Het is een handelsterm die wordt gebruikt om aan te geven dat de schuld volledig is betaald. Was Jezus aan het liegen? Bedoelde hij eigenlijk, het is gedeeltelijk betaald, de rest moet je zelf nog doen?
Behoorlijk intolerant allemaal, maar ja het is wel Paulus die het schrijft...
Grappig dat ze de minst tolerante (zo ongeveer) apostel gebruiken om uit te leggen dat het Christendom veel toleranter is als het andere opvattingen gebruikt.
Verdict
Hoe kom je bij deze verhandeling pjotr? Het is een interresant stuk, maar wat ik er van gelezen heb vindt ik niet echt christelijk verantwoord om het zo maar te zeggen. (moet er wel bij zeggen dat ik slechts een paar stukken ervan snel gelezen heb). Het ademt een soort agnostische alverzoening en maakt wat mij betreft juist duidelijk dat het christelijk geloof theologische doordenkingen en een 'geloofssysteem' nodig heeft.
Je zegt: "De bijbel kent de tweedelling rechtvaardiging/heiliging niet". Wat bedoel je daar precies mee, en hoezo en door wie wordt deze tweedeling gemaakt? De heiliging komt toch gewoon na de rechtvaardiging. Rechtvaardiging gaat over je schuld t.o.v. God (die er niet meer is) en heiliging gaat over je praktische leven als christen (geleid door de heilige geest).
Vandaag in het ND op de opiniepagina een artikel van Aad Kamsteeg over het hele gebeuren. Nog niet online volgens mij (voor de niet-abonnees).
Op staat het artikel en nog veel meer over deze zaak. Even niet inhoudelijk: beetje goedkoop van Kamsteeg om te refereren naar een boekje dat uitkomt één dezer dagen uitkomt en daarbij de uitgeverij zelfs noemen.