Amicae amicique,
in mijn rondzwervingen op de interwebs kwam ik deze site tegen: http://www.toetsalles.nl Dit is de site van A.P. Geelhoed, zelf baptist en kritisch over ontwikkelingen in het evangelische wereldje. Hij heeft ook best wel stevige kritiek op Opwekkingsliederen. Zie voor een overzicht. Zijn grootste bezwaren gaan over de theologische achtergrond van deze liederen, zo zouden een aantal liederen een bepaalde leer verkondigen dat het (zgn.) Duizendjarige Rijk nu al gaande is. Daarnaast, en dat kunt u zich wel voorstellen, spreekt hij van 'aanrakingstheologie', die hij afkeurt als onbijbels. De kern van de aanrakingstheologie is dat men in een soort trance terecht komt om in het hier en nu een gevoelservaring van God te krijgen.
Nu vind ik dit op de GSV wel een interessant discussiepunt, omdat we ons meestal niet zo heel veel zorgen maken over wat voor liederen we zingen. Ik ben wel benieuwd wat jullie er van vinden. Is de beste man te negatief? Wat vinden jullie van zijn argumenten? Kun je gewoon Opwekkingsliederen zingen omdat je er zelf toch anders over denkt?
Om ook nog mijn eigen mening te geven. Ik vond de kritiek van Geelhoed op het eerste gezicht hier en daar wat overtrokken. Echter, dat hij aangeeft dat sommige dingen niet in de Bijbel terug te vinden zijn, stemt tot nadenken. Daarbij is het uitkijken geblazen met een soort van trancecultuur, dat lijkt me niet de bedoeling namelijk. Tot slot zou het een negatieve ontwikkeling zijn indien Opwekkingsliederen de aandacht wegkapen van liederen die wel (meer) Bijbels verantwoord zijn.
Brand los!
Om er meteen maar in te knallen met een mooi voorbeeld; een lied dat ik zelf ook vaak uit volle borst heb meegezongen:
De arend (Opw. 488)
Heer, ik kom tot U, Neem mijn hart, verander mij.
Als ik u ontmoet vind ik rust bij U.
Want Heer ik heb ontdekt, dat als ik aan Uw voeten ben
trots en twijfel wijken voor de kracht van uw liefde
Refrein
Houd mij vast, laat uw liefde stromen.
Houd mij vast, heel dicht bij uw hart.
Ik voel uw kracht en stijg op als een arend.
Dan zweef ik op de wind,
Gedragen door uw Geest en de kracht van uw liefde.
Heer komt dichterbij dan kan ik uw schoonheid zien
En uw liefde voelen, diep in mij.
En Heer, leer mij uw wil zodat ik U steeds dienen kan
En elke dag mag leven door de kracht van uw liefde.
Refrein (2 maal)
Houd mij vast, laat …….
Dan zweef ik op de wind,
gedragen door uw Geest
en de kracht van uw liefde
Geelhoed gebruikt dit bekende en geliefde lied als voorbeeld van de aanrakingstheologie. Hij analyseert het als volgt:
Het is in de vorm van een gebed. De zanger spreekt God aan en vraagt Hem 'Zijn liefde te laten stromen'.
De effecten uit het lied, een zekere nadruk op sommige woorden als 'houdt' en 'stromen'. Hier zit een trance element in, waarin de zanger mede door herhaling inkomt.
Er wordt gevraagd om een directe ervaring van Gods liefde, een gevoelservaring hier en nu.
Het beeld van opstijgen als een arend is gebaseerd op geloof, niet op gevoel. Volgens Geelhoed stort een gevoelsarend zo weer neer.
Er zitten natuurlijk meer elementen in het lied, maar de kern is wel de vraag om een (gevoels)ervaring hier en nu. Wat vinden jullie van deze argumenten?
Ik denk wel dat je kunt zeggen dat de arend een zweeflied is.
Er zijn toch ook wel psalmen waarin een verlangen wordt uitgesproken dat God zich laat zien en horen het liefst zo snel mogelijk? Ik ben het er volledig mee eens dat je niet puur op gevoel kunt geloven. Dat is niet zo'n goede basis, maar ik vind het mooie aan dit lied dat er een verlangen in zit om dicht bij God te zijn en zijn liefde te voelen. Ik geloof wel dat als je dicht bij God leeft je ook meer van God zult merken en dat hij je ook meer kan gebruiken voor zijn heilsplan. Ik vind het eigenlijk ook wel een mooi streven om elke dag mag leven door de kracht van Gods liefde. Dat zou toch het streven van iedere christen moeten zijn? Ook vind ik het wel mooi in dit lied dat je bid of God je wil veranderen. Dat is iets wat ik niet in veel opwekking terug vind. Dat is allemaal happy clappy, maar toegeven dat je moet veranderen is toch ook best een grote stap. Eigenlijk ben ik het dus niet zo eens met de kritiek op dit lied en ik zie ook niet direct dat je een gevoelservaring hier en nu wilt krijgen. Wat mij betreft heeft het dezelfde strekking als dat we Jeruzalem o Godsstad hier beneden zingen. Het is een wens om dicht bij God te leven, daar voelt en is het fijn en goed om te zijn. Maar ben benieuwd naar andere meningen.
Interessant om te zien dat er kritiek vanuit de achterban van de evangelischen op de opwekkingsbundel komt. Boeiende site, behoorlijk uitgewerkt ook dus het vraagt wel wat tijd om je in te lezen. Opvallend ook dat de oprichter van de opwekkingsbundel teleurgesteld is in het feit dat in sommige kerken deze bundel andere liedboeken helemaal verdreven heeft. Dit is absoluut niet de intentie geweest en zij pleit dan ook voor een ommekeer. Wat mezelf vaak opvalt is dat het aantal liederen dat we zingen uit de opwekkingsbundel best beperkt is. Ik denk dat maar een tiende regelmatig gezongen wordt en de rest bijna nooit. Dat zegt wel iets over de inhoud en muzikaliteit van de overige liederen.
Meneer Geelhoed lijkt er van overtuigd te zijn dat er maar één juiste manier is om je geloofsovertuiging te beleven. Hij heeft zelfs een top 12 gemaakt van . Want meneer Geelhoed, die weet precies hoe het zit. Volgens mij werkt dat niet zo. Onderzoek wat jij denkt te moeten doen en streef dat zo goed mogelijk na. Wat het ook is.
Ik kan mij goed voorstellen dat een christen geloofservaring zoekt. God zoekt in de bijbel immers heel vaak persoonlijk contact: hij wandelt met Henoch, komt op de koffie bij Abraham en vecht met Jakob. Vind je het gek dat mensen die dat lezen dan ook een gevoelservaring willen? En als ze daar dan een Opwekkingsliedje over willen zingen: prima. Anderen mensen vinden die liedjes zweverig en zingen liever psalmen, maar ook daar valt genoeg op aan te merken: sommige zijn heel eerlijk maar lomp agressief (), andere zijn heel vrolijk maar behoorlijk simpel (150).
Dat geeft allemaal niets: uiteindelijk valt op iedere geloofsbeleving wel wat aan te merken. Maar kijk liever of iemand probeert om het doel na te streven dat hij zichzelf heeft gesteld, dan dat je controleert of zijn ideeën wel overeenstemmen met de jouwe. Of beter: probeer gewoon eerst je eigen doel maar na te streven en laat God/Allah/karma/het lot oordelen over anderen.
Het is jammer te zien hoe mensen elkaars geloofsbeleving afzeiken. “Mijn liedje is bijbelgetrouwer dan jouw liedje.” Gisteren stond in de nrc.next een artikel over Urk. In dat dorpje wonen maar 18.500 mensen, maar zijn 13 verschillende kerksoorten. (Oud-gereformeerd, Christelijk gereformeerd, Nederlands gereformeerd, gereformeerd vrijgemaakt, vrije gereformeerden, enzovoort. Het is bijna lachwekkend.) Het dorp is door al die kerksplitsingen tot op het bot verdeeld, vertelde een maatschappelijk werker. “Probeer eens wat eenheid te zoeken,” was zijn oproep. Al was het maar om werkelijke problemen aan te pakken. Daar kon ik me helemaal in vinden.
Leuke vraag Harm! Ben site aan het doorspitten, kom nog even tot een reactie.
@niek, Goede inhoudelijke reactie ;)
@jan, de ware kerk FTW :P
Ja doei, je mag alleen nog maar een hypocrisietest doen van jou? Bepaalde ideeën en bepaald gedrag vind ik fout of slecht en daar heb ik goede redenen voor. Verdraagzaamheid en een zekere mate van tolerantie zijn ontzettend belangrijk om met elkaar samen te leven, maar het credo wat jij verwoordt, daarop kan je geen samenleving baseren.
Ik bedoel natuurlijk niet dat je nooit kritiek op iemand mag hebben - dat zou het doel voorbijschieten en bovendien hou ik dat nooit vol ;) Dit fragment slaat op discussies over futiele onderwerpen, zoals liedjes. Natuurlijk staat het iedereen vrij zich daar heel druk om te maken, maar als mensen die liedjes zingen met de beste bedoelingen en niemand kwaad doen, dan kun je het ook lekker laten hangen en het oordelen nalaten. Richt je dan liever op dingen die écht misgaan.